MẸ Của Anh
Thơ Xuân Quỳnh
( Trịnh Công Sơn Phổ Nhạc )

Phải đâu mẹ của riêng anh
Mẹ là mẹ của chúng mình đấy thôi
Mẹ tuy không đẻ không nuôi
Mà em ơn mẹ suốt đời chưa xong

Ngày xưa má mẹ cũng hồng
Bên anh mẹ thức lo từng cơn đau
Bây giờ tóc mẹ trắng phau
Để cho mái tóc trên đầu anh đen

Đâu con dốc nắng đường quen
Chợ xa gánh nặng mẹ lên mấy lần
Thương anh thương cả bước chân
Giống bàn chân mẹ tảo tần năm nao

Lời ru mẹ hát thuở nào
Chuyện xưa mẹ kể lẫn vào thơ anh
Nào là hoa bưởi hoa chanh
Nào câu quan họ mái đình cây đa

Xin đừng bắt chước câu ca
Đi về dối mẹ để mà yêu nhau
Mẹ không ghét bỏ em đâu
Yêu anh em đã là dâu trong nhà

Em xin hát tiếp lời ca
Ru anh sau nỗi lo âu nhọc nhằn
Hát tình yêu của chúng mình
Nhỏ nhoi giữa một trời xanh khôn cùng

Giữa ngàn hoa cỏ núi sông
Giữa lòng thương mẹ mênh mông không bờ
Chắt chiu từ những ngày xưa
Mẹ sinh anh để bây giờ cho em.

Cô Huỳnh Mai viết từ bài thơ “Mẹ của anh” ( Xuân Quỳnh ).

Được đăng vào 14/09/2012 | Bởi huynhmai

Tôi đã  đôi lần nói chuyện với chị Đông Mai , chị ruột của nhà thơ Xuân Quỳnh ,có khi ở những cuộc gặp ngắn ngoài hành lang  trong các lần đi chấm  thi  , cũng có lúc dừng lại , bất chợt gặp bên đường .

Bao giờ chị Đông Mai cũng nói về em mình với tất cả tình yêu .Chị hay  gọi nữ sĩ Xuân Quỳnh bằng cái tên Quỳnh rất trìu mến :Quỳnh hay nói như thế nầy , Quỳnh yêu Vũ như thế kia .Và tôi , người chưa từng có mối quan hệ trực tiếp nào với nữ sĩ Xuân Qùynh ,nhưng qua thơ chị , tôi thấy rất  quí , nể  chị dù có lẽ cuộc đời và cách sống của chị trong tình yêu có phần nhiều khác tôi

Cho đến bây giờ , khi giảng về bài thơ “Sóng” của  nữ sĩ  Xuân Quỳnh , tôi đều nói với học sinh  quan niệm rất rõ ràng  của mình :Nếu ngày nay cả hai nhà thơ Xuân Diệu và Xuân Quỳnh đều còn sống thì tôi đề nghị nên  bàn giao ngai vàng thơ tình yêu từ Xuân Diệu cho Xuân Quỳnh .Bởi lẽ , với tôi tình yêu của Xuân Qùynh không chỉ mãnh liệt như bất kỳ ai đã từng yêu , còn là một tình yêu cao qúy , lấp lánh vẻ đẹp văn hóa  hiện đại  .Hiện đại bởi vì Xuân  Quỳnh khi yêu , không cam tâm chấp nhận một tình yêu  không có chung  tầm tư tưởng(Tôi không tìm thấy bài thơ nào của Xuân Quỳnh  suy tôn tình yêu nhục  thể như nhà thơ Xuân Diệu )

”Sông không hiểu nổi mình ,

  Sóng tìm ra tận bể”.

Quan niệm thế nào thì sống như thế đó .Dù vẫn giữ mối quan hệ tốt đẹp , Xuân Quỳnh đã chủ động  chia tay với T, một nghệ sỹ , để cùng con trai  đến với một tình yêu đích thực :QuangVũ .Họ  bên nhau trọn vẹn đến khi định mệnh kết thúc  cuộc đời của cà hai để họ dắt  nhau  đến cõi vĩnh hằng

Biết  tìm kiếm một tình yêu đích thực là cực khó , nhiều năm dài  Xuân Quỳnh sống trong  khao khát một tình yêu để được như  người xưa : “Nhớ ai ra ngẩn vào ngơ –Nhớ ai ai nhớ bây giờ nhớ ai” .và khi  chị thực sự yêu , biểu hiện mãnh liệt của tình yêu ở chị  là nỗi nhớ đến xốn xang , nỗi nhớ không thể nào nguôi 

     “Con sóng dưới lòng sâu

       Con sóng trên mặt nước

       Ôi con sóng nhớ bờ

       Ngày đêm không ngủ được

       Lòng em nhớ đến anh

       Cả trong mơ còn thức “.

Yêu sâu đậm thì nỗi nhớ mới cồn cào đến thế .Nỗi nhớ thẳm sâu ấy không thể  dành cho một người chỉ  là “động tác đẹp ,chưa thành điệu  múa ; một bát phở ngon thiếu gia vị “ .Thà không có ai để nhớ còn hơn .. .

Tình yêu ước mơ khó tìm thấy như vậy nên khi tình yêu đích thực đến  ,Xuân Quỳnh yêu hết lòng , cùng người yêu “lên non xuống bể” , với lòng thủy chung như nhất,  vượt gian khó , đỡ đần nhau 

     “Dẫu xuôi về phương Bắc ,

       Dẫu ngưôc về phương Nam                                                                

       Nơi nào em cũng nghĩ

       Hướng về anh một phương “

Một thời Quang Vũ vang danh là nhà viết kịch tài ba .Ở sự thành công đó , tạc đậm dáng hình của Xuân Quỳnh .Bởi lẽ họ đã thực sự bên nhau vượt bao giông bão của cuộc đời và hiển vinh  .

Trong bài  “Thơ tình cuối mùa thu”,Xuân Quỳnh đã thể hiện  nỗ lực đó khi  đã chiêm  nghiệm đủ đầy mọi thực tế đắng cay .Chị đã thật sự chạm vào hạnh phúc , thuộc  vùng bí ẩn và kỳ diệu của tình yêu

    Tình ta như hàng cây
    Đã qua  mùa gió bão
    Tình ta như dòng sông
    Đã yên ngày thác lũ.

   

   Xuân Quỳnh đáng được nể trọng bởi chị luôn hướng về một tình yêu lớn dù để có nó , chị  thật sự đã  phải trải qua  nhiều thử thách gian khổ

   Cũng bởi từ  trải nghiệm thực tế , Xuân Quỳnh , biết  xây dựng một  tình yêu vĩnh hằng trong sự hòa nhập của hai tâm hồn .Điều tưởng   là giản dị nhưng bao đời nay , biết bao người đã  té ngã trước đòi hỏi  có  sự nỗ lực đó  .

  Có một tình yêu lớn ,Xuân Quỳnh   biết “tan ra”

 “Thành trăm con sóng nhỏ

   Giữa biển lớn tình yêu

  Để ngàn năm còn vỗ”

Yêu đến thế nên  khi  Xuân Quỳnh  yêu , chị yêu cả mẹ chồng  .Chị thể hiện tình yêu giản dị , chân thật và đằm thắm đó trong bài thơ ‘Mẹ của anh” mà tôi sắp sửa giới thiệu với bạn sau đây

 Có lần cư dân mạng đưa ra một bài thơ viết về mẹ và  nghi vấn  là của Xuân Quỳnh  nhưng lập tức nhiều người đã nhanh chóng nhận ra bài thơ không thể nào  là của chị .

Bài thơ quá sắc sảo , thâm sâu,  viết về mẹ chồng tưởng như để bộc lộ một tình yêu nhưng  đọc xong,người đọc nhận ra  chủ yếu  ở đó  cô con dâu  muốn tự nói nhiều về mình ,đặc biệt là bộc lộ  sự kiêu hãnh không cần che giấu vì đã chiếm lĩnh được tình yêu của con trai bà (Có thật thế không ??) . Cái đó  không thể có ở Xuân Qu‎ỳnh.

Xuân Quỳnnh  đã viết về má chồng trong bài thơ “Mẹ của anh”một cách thức khác hẳn , dễ cảm  hơn .Chị  viết  về  má chồng không chỉ bằng tình cảm của  một nàng dâu mà  bằng  tâm thức  của một người rồi cũng sẽ làm má chồng như một sự cảm thông sâu sắc

Sự thấu suốt ấy khiến chị hiểu đúng nhất tình yêu của một người mẹ với con , những tảo tần nuôi con khôn lớn và những mong ước thiết tha  của người mẹ  đối với con mình

Hôm nào khi phản hồi  nội dung video của Hoàng Dũng gởi , tôi đã bàn đến  yếu tố quan trọng của lòng  nhân đạo :Sự thấu suốt ,cảm thông .Ở đây Xuân Quỳnh đặt mình trong vai trò của người mẹ  để cảm thông khi chị viết về má chồng nên tuy diễn  đạt chưa thật  hết hình ảnh của người mẹ chồng , bài thơ khiến ta tin và cảm động .Đó  là tình cảm chân thành  của một nàng dâu , thiệt  thà  , nhân hậu đã thực sự thấu hiểu và đang  sẻ chia  với người mẹ thứ hai của mình .Chị đã thực sự nhìn thấy bóng dáng của mình trong bóng dáng mẹ , một người mẹ chồng  mà chị đã yêu như yêu mẹ mình .

Xuân Quỳnh , qua bài thơ “Mẹ của anh” thật đáng yêu và cụ, bà mẹ chồng của chị càng đáng yêu quí hơn .Bởi vì bà là câu trả lời dịu dàng  cho thành ngữ đầy hoài nghi  có từ ngàn xưa :”Mẹ chồng ,nàng dâu”

Các bạn thưởng thức bài thơ ấy nhé .

Vào trang web mới , cuối mùa vu lan , chúc các bạn có  một tình yêu thân thiết với mẹ của chồng và có một mẹ chồng thật đáng yêu

Bài thơ MẸ CỦA ANH   (Xuân Quỳnh)

Phải đâu mẹ của riêng anh
Mẹ là mẹ của chúng mình đấy thôi
Mẹ tuy không đẻ không nuôi
Mà em ơn mẹ suốt đời chưa xong

Ngày xưa má mẹ cũng hồng
Bên anh mẹ thức lo từng cơn đau
Bây giờ tóc mẹ trắng phau
Để cho mái tóc trên đầu anh đen

Đâu con dốc nắng đường quen
Chợ xa gánh nặng mẹ lên mấy lần
Thương anh thương cả bước chân
Giống bàn chân mẹ tảo tần năm nao

Lời ru mẹ hát thuở nào
Chuyện xưa mẹ kể lẫn vào thơ anhNào là hoa bưởi hoa chanh
Nào câu quan họ mái đình cây đa

Xin đừng bắt chước câu ca
Đi về dối mẹ để mà yêu nhau
Mẹ không ghét bỏ em đâu
Yêu anh em đã là dâu trong nhà

Em xin hát tiếp lời ca
Ru anh sau nỗi lo âu nhọc nhằn
Hát tình yêu của chúng mình
Nhỏ nhoi giữa một trời xanh khôn cùng

Giữa ngàn hoa cỏ núi sông
Giữa lòng thương mẹ mênh mông không bờ
Chắt  chiu từ những ngày xưa
Mẹ sinh anh để bây giờ cho em.

Người viết : Huỳnh Mai